زیتون

زیتون بیشتر در منطقه‌ی مدیترانه شرقی شناخته شده است. اگرچه زیتون در سراسر جهان یافت می‌شود اما برای اولین بار از این ناحیه شهرت خود را پیدا کرد. همچنین این میوه‌ی لذیذ و خوشمزه در مناطق شمالی ایران و عراق نیز یافت می‌شود. زیتون معمولا به خاطر ارزش غذایی و مزایای پزشکی‌اش مورد استفاده قرار می‌گرفت. واژه‌ی زیتون نیز از همان زبان مشتق شده و در ادبیات و تاریخ امپراطوری مدیترانه‌ای‌ها ظاهر شده است. روغن زیتون نیز توانسته است توجه بیشتر افراد را به خود جلب کند زیرا برای آشپزی بسیار مفید است و دارای مواد مغذی زیادی می باشد اما اهمیت آن نباید باعث شود که از مزایای بی‌شمار زیتون غافل شویم.

زیتون (Olive) و با (نام علمی: Olea europaea) شامل تقریباً ۲۰ گونه درختان کوچک از خانواده زیتونیان می باشد و در جهان کهن از حوزه دریای مدیترانه، شمال آفریقا، جنوب شرقی آسیا، شمال تا جنوب چین، اسکاتلند و شرق استرالیا پراکندگی گسترده‌ای داشته است و همیشه سبز بوده و دارای برگ‌هایی کوچک و یک‌پارچه می باشد که روبروی هم قرار گرفته‌اند. میوه این گیاه یک شفت است.

تاریخچه کشت زیتون در ایران

پیش از این تصور می‌شد کشت زیتون در رودبار قدمت ۸۰۰ ساله دارد اما تازه‌ترین کشفیات باستان‌شناسی در تپه باستانی کلورز رستم‌آباد بیانگر این است که کشت زیتون در این منطقه به بیش از دو هزار سال پیش بازمی‌گردد.همچنین ناصرخسرو در سفرنامه خود از وجود زیتون در منجیل و رودبار سخن گفته است.

و درخصوص کشت آن توسط بشر یا وحشی بودن آن اطلاع دقیقی در دست نیست. اولین بار این گیاه در علی آباد گرگان مشاهده گردید.این گیاه به صورت پایه و منفرد در استانهای کرمان ، سیستان و بلوچستان وفارس نیز مشاهده شده و هم اکنون نیز بقایای این درخت دردامنه های زاگرس بین قصر شیرین تا داراب وجود دارد.

در خصوص منشأ ورود این گیاه به کشور نیز اطلاع دقیقی در دست نیست ولی ممکن است توسط اعراب یا یونانی ها به ایران وارد شده باشد. بعضی ها گفته اند درخت زیتون را پناهندگان سوری از این کشور وارد نموده و برخی دیگر ورود آنرا در زمان تسلط یونانیان درایران میدانند . همچنین اعتقاد بر این است زیتون از سرزمین بین النهرین وارد کشور شده است. در زمان پادشاه ساسانی خسرو انوشیروان، برای درخت زیتون عوارض وضع شده بود ظاهرا در این زمان زیتون در خوزستان وجود داشته است.

مطالعه تاریخ و وجود درختان بسیار مسن نشانه وجود این درخت در عهد باستان می باشد. هر چند مشخص نیست که در زمان های گذشته کشت زیتون دقیقا برای چه مصارفی استفاده می گردیده است (کنسرو سازی یا روغن کشی) تا قبل از اشغال ایران توسط بیگانگان، کشت زیتون در کشور بخصوص در جنوب ایران رواج داشته ولی بعد از تاخت و تاز دشمنان و حمله مغول ها به ایران، ظاهراً زیتون کاری منحصر به رودبار در استان گیلان شده است بطوریکه در سفرنامه ناصرخسرو نیز به کشت زیتون در رودبار اشاره شده است.

صنایع غذایی مهرادچاشنی طوس توانسته است با بهره گیری از مرغوب ترین زیتون های موجود در رودبار محصولاتی با کیفیت و مرغوب را به سفره های هموطنان خود تقدیم نماید.